Kuna leśna (tumak)

Występowanie

Zasiedla całą niemal Euro­pę oraz części Azji, lecz gęstość populacji jest zróżnicowana. Na niektórych obszarach występuje niezwykle rzadko. Kuna leśna jest dużo bardziej płochliwa od kuny domowej, dlatego też szuka schro­nienia w dużych ostojach leśnych. Jednak według najnowszych badań zamieszkuje obecnie także mniejsze lasy i zagajniki, zbli­żając się coraz bardziej do obszarów zamiesz­kanych przez człowieka.

Wygląd

Kuna leśna ma ciało i kończyny nie­co dłuższe od kuny domowej, waży jednak nieznacznie mniej. Jej futro ma długi włos, jest gęste, miękkie i błyszczące. Futro jest szczególnie cenionym trofeum myśliwskim. Nos ma czarny w przeciwieństwie do kuny domowej, której nos jest raczej różowy. Żół­tawa, wydłużona, nierozwidlona plama na podgardlu nie jest jednoznaczną cechą róż­niącą oba gatunki. Podeszwy stóp kuny leśnej są najczęściej owłosione w przeciwieństwie do nieowłosionych stóp kuny domowej, dla­tego jej trop, w zależności od owłosienia, jest mniej lub bardziej zatarty, a pazury mniej widoczne. Jednak także ta cecha u obu gatun­ków wykazuje indywidualne różnice, tak że nie jest to całkowicie pewny znak rozpo­znawczy. Możliwość pewnego rozróżnienia, tyle że już na odstrzelonym osobniku, daje ostatni górny ząb trzonowy, który u kuny domowej ma od strony zewnętrznej nacięcie, w zasadzie niewystępujące u kuny leśnej.

Pożywienie

Kuna leśna żywi się ssakami, od myszy po królika, i ptakami, jeśli zdoła je upolować. Ponadto zjada jaja, żaby i owady, a także pokarm roślinny, np. owoce i różne jagody.

Tryb życia: Z wyjątkiem okresu godowego samce i samice żyją oddzielnie. Kuna zamieszkuje drzewa, doskonale się wspina, porusza się najczęściej w górnych regionach drzew, skacząc z jednego na drugie i polując zręcz­nie na swoją zdobycz, np. wiewiórki. Kuna leśna poluje głównie nocą, ale czasami także w ciągu dnia.

Większą upolowaną zdobycz zabija, gryząc ją w kark, mniejszą bezpośrednim ugryzie­niem w głowę. Znajdowane niekiedy ofiary kuny leśnej często są pozbawione głowy.

Z kolei jaja wypite przez kunę leśną można poznać po nagryzionych poprzecznie prosto­kątnych otworkach.

Kuna leśna na swoje schronienie wybiera najczęściej dziuple (np. wykute przez dzię­cioła czarnego), gniazda ptaków drapieżnych, dziuple wiewiórek lub sterty chrustu.

Cieczka: W okresie godowym samiec i sami­ca gonią się w koronach drzew, głośno przy tym skrzecząc, piszcząc i parskając. Młode około pięciu tygodni pozostają ślepe i są kar­mione przez matkę do szóstego/ósmego tygodnia życia. Wówczas po raz pierwszy opuszczają wyściełaną przez samicę kryjów­kę. W razie jakiegokolwiek zagrożenia sami­ca przenosi swoje potomstwo do innego schronienia.

BIOLOGIA

Gatunek: Kuna leśna (Martes martes),

Rodzina: Łasicowate (Mustelidae),

Podrodzina: Łasice właściwe (Mustelinae),

Rodzaj: Martes

Długość ciała, ciężar: d 48-53 cm, 1-1,9 kg; 5 40-45 cm, 1-1,3 kg.

Futro

Grzbiet i ogon ciemnobrunatne z żółtawym podszyciem; brzuch i wewnętrzna część kończyn jasnobrunatne, żółtawa plama na podgardlu i spodzie szyi, u dołu najczęściej zaokrąglona.

Rozmnażanie

Okres godowy (cieczka): lipiec-sierpień; ciąża trwa około 9 miesięcy łącznie z ciążą utajoną; liczba młodych: 3-4.

W REWIRZE

Odchody: Odchody wałeczkowate zakończone z jednej strony szpiczastym czubkiem, szerokości około 1,5 cm.

Trop: Odciski stóp z widocznymi 4 lub 5 palcami wraz z pazurami, trzy- do czteropłatowych podeszew, przednie kończyny dodatkowo z podeszwami pięt. Obrazy tropów: 1. krok wolny: grupy składające się z czterech odcisków w dość dużych odstępach od siebie; 2. odciski ułożone parami: grupy tropów składające się z trzech odcisków, ponieważ jedna tylna stopa wchodzi w miejsce przedniej, druga natomiast stawiana jest nieco obok. 3. trop w ucieczce: odciski tylnych stóp przed odciskami przednich stóp.

Rodzaje polowań

Zastawianie pułapek, zasiadka przy przesmyku, wybębnianie, chodzenie świeżym tropem na śniegu, polowanie na wab.

Trofea: Futro, cały preparat.

Źródło: Zwierzęta łowne, Ekkehard Ophoven, Wydawnictwo Muza SA, Wydanie I, Warszawa 2006